In het zuiden van Somontano zijn er nauwelijks waterbronnen aan de oppervlakte, daarom waren de bewoners genoodzaakt een systeem te bedenken om de ondergrondse bronnen makkelijk te kunnen bereiken en onderhouden. Zo ontstonden de pozos fuentes, gewelfde kamers waarin het water bewaard werd.

Middels twee zalen worden de geheimen vertoond van deze bijzondere waterbouwkundige werken, die op een afgelegen plek werden bedacht en daarna verspreid over de hele regio. Vanaf Laluenga, waar u naast het centrum ook de Pozo Nuevo en Viejo kunt bezoeken, vertrekt de Route de los Pozos Fuente del Somontano (waterputtenroute van Somontano) die door de volgende dorpen trekt: Ponzano, Lagunarrota, Monesma de San Juan, Adahuesca en Laperdiguera.

 

Informatiecentrum over de waterbronnen van Somontano
Zona deportiva. 22125 Laluenga
Teléfono: 974 308 350
Apertura automática mediante monedas.

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

 

De pozo fuente in Monesma staat bekend als “Pozo de la Cabañera”. De vele kuddes die hier langskwamen stopten bij een verdwenen drenkplaats, die met veel moeite en vele ladingen gevuld werd.

Het zachte water is niet geschikt om te drinken, maar dankzij drie galerijen uitgehouwen in de rotsen die het water filteren, is er meestal genoeg. 

 

• 
• 
• 
• 

 

De Pozo de Laperdiguera heeft een onbedekt stuk trap die toegang biedt tot de bron. Deze ligt onder een puntgewelf dat rust op vier zuilen.

De overvloed aan ondergronds water stelde de bewoners van Laperdiguera in staat om vele omrande putten te boren en te bouwen, zoals die naast de nabijgelegen boomgaarden.

Het water werd gebruikt om te bevloeien, om de was te doen op de stenen die u er vlakbij ziet, en soms ook, wat bijvoorbeeld gebeurde met die van het monumentale Casa Cavero, om te drinken.

Ten tijde van de slacht was er meer water nodig en was het een onafgebroken komen en gaan bij de putten. 

 

• 
• 
• 

 

Aan de voet van de platte heuvel waar het dorp op ligt, vindt u een van de oudste pozo fuente van de regio. Het is een enorme constructie met stukken trap, gedeeltelijk gewelfd, die afdalen naar een zaal waar het water bewaard wordt dat door de rotsachtige bodem sijpelt. In de muren werden beschermingssymbolen gegraveerd en diverse data van opeenvolgende verbouwingen die het aanhoudende gebruik nodig maakte.

Naast Pozo Bajo, had het dorp ook een andere waterput, el Pinar, die dezelfde bevoorradingskenmerken had. De holte waar het water opgeslagen wordt gevoed door regenwater dat door de doorlaatbare laag van kiezel en kalksteen sijpelt.

Het heet Pozo del Pinar omdat er vroeger een grote hoeveelheid dennenbomen stond, waarvan de zogenaamde Pino de Foncillas naast de weg een goed voorbeeld is. De fijne omgeving zorgde er vroeger voor dat dit een plek werd voor jongeren om samen te komen.

Ondanks dat Pozo Bajo groter en spectaculairder was, werd deze kleinere meer gebruikt omdat het water beter was. Er stroomde echter niet zoveel water in als in Pozo Bajo. 

 

• 
• 
•