PUEBLOS
Huerta ligt in het noorden van Somontano, in het gebied dat zoveel historische rijkdom heeft dat velen menen dat het een openluchtmuseum is: het Parque Cultural del Río Vero. Het is ook op de weg naar het Parque Natural de la Sierra y los Cañones de Guara.
Terwijl de moestuinen bezaaid met huisjes verwend worden door geduldige tuinders, liggen op de rivieroevers sporen van molens en oude bruggen waarvan slechts nog enkele stenen over zijn. De bron vertelt ons over het intelligente gebruik van het water.
Steile hellingen, straten uit vervlogen tijden nemen ons mee naar het verleden en naar de kerk de la Asunción.
De nachtelijke vuren die de feesten van San Fabian en San Sebastian vergezellen op 20 januari, verwijzen naar oude heidense rituelen die de zwakke zon wilden helpen haar kracht en warmte terug te winnen. Als alle bewoners bijeen waren, roosterden ze de aardappels aan het vuur. Volgens het ritme van de natuur eert Huerta rond 15 mei haar beschermheilige, San Isidro Labrador, wat wordt gevierd met de typische ketels vol bonen. In mei gaan ze ook op bedevaart naar Dulcis, waar het gebed een feestdag is. De cyclus wordt bekroond met het grootse feest voor de maagd in augustus.
De gemeente Hoz-Costean, bevat de plaatsen Montesa, Hoz de Barbastro, Salinas de Hoz, Costean en Guardia (nu onbewoond), allemaal gelegen in de nabijheid van de Sierra de Salinas.
Aan de voet van de heuvels slaan de terrassen kleine stukjes grond uit de heuvel waar van oudsher olijf- en amandelbomen werden geplant. De vlakte wordt sinds kort bezet door grote wijngaarden, ook al blijft de olijfboom de bewoners voorzien van werk en rijkdom.
Vanaf haar 704 meter hoogte is Hoz een van de mooiste uitkijkpunten van Somontano.
Door het bijna exclusieve gebruik van onbewerkte steen, bestaat het stedelijk landschap uit roze nuances en ruige texturen en twee wijken die qua bouwstijl erg van elkaar verschillen.
In de woningen van Hoz vindt u mooie ijzerwerken, zoals de deurkloppers die eigenaardige diervormen uitbeelden.
De parochiekerk, gewijd aan Santa Maria Magdalena, werd gebouwd in de 17e eeuw, op de overblijfselen van een middeleeuws kasteel. De beuken worden voltooid door ribgewelven; het kruisschip door een met vakken versierde koepel en de bogen zijn versierd met pleisterwerken in mudejarstijl.
Het samenkomen van gotische, mudéjar en renaissancistische bouwelementen maken van deze kerk een echt visueel overzicht van stilistische neigingen, te midden van de renovatie in het decennium van 1620.
22 juli wordt het feest ter ere van Santa Maria Magdalena gevierd.
Het dorpje Permisán, wat behoort tot de gemeente Ilche, ligt op de agrarische vlakte in het zuiden van de regio Somontano.
Het meest opvallende is het geheel dat gevormd wordt door het versterkte paleis en de parochiekerk de los Ángeles (16e eeuw).
Het paleis bestaat uit twee delen: een groot, vierhoekig blok van natuurstenen metselwerk dat als woning gebruikt werd, en een vierkante toren als verdediging, dat uitsteekt boven een van de hoeken. De toren was het hoogste punt tot de romp van het paleis vergroot werd met een galerij van bakstenen bogen. In de muren werden grote openingen gemaakt om stukken artillerie te plaatsen.
Colungo is een uitstekende plek om excursies te maken, de bruggen van het Palomeras y de las Gargantas ravijn van dichterbij te bekijken en de afgronden te aanschouwen die zich openen tussen het conglomeraat van Fornocal.
Wanneer u een wandeling door het dorp maakt zult u verschillende huizen uit de 16e, 17e en 18e eeuw aantreffen.
Net als op vele andere plekken in Somontano, werd hier volgens de traditie brandewijn gemaakt van wrange wijn; tegenwoordig wordt hier koffielikeur, thee, orujo, maar vooral anijs gemaakt, hierdoor is Colungo tenslotte beroemd geworden.
In de omgeving van Colungo, om preciezer te zijn Demba de Nadal, bevindt zich een eeuwenoude olijfboom, die naar zeggen gepland is door de Moren. Elk jaar geniet de eigenaar van deze boom van een uitstekende oogst.
Het informatiecentrum over rotskunst toont verschillende rotsschilderingen uit het Cultuurpark Río Vero die op de Werelderfgoedlijst staan, en vormt hiermee het uitgangspunt van een indrukwekkende reis door de prehistorie van Hoog-Aragón.