Vanwege de vele rivieren en de bevolking verspreid over kleine dorpen, werd Somontano van oudsher doorkruist door vele wegen die de engtes als die van Olvena moesten overbruggen.

De grootsheid van de werken en hun duurzaamheid die generaties lang duurde, gaven de bruggen een magisch en bovennatuurlijk karakter. Om deze redenen en ook vanwege de technische gewaagdheid is het gebruikelijk dat legendes, net als hier, de duivel zelf als schepper neerzetten.

Het verhaal gaat dat een mooi meisje uit Olvena, moe van het telkens doorwaden van de rivier om bij het dorp te komen, haar ziel aan de duivel aanbood in ruil voor een brug, met als enige voorwaarde dat de duivel dit in één nacht moest doen. Satan ging akkoord en ze spraken af dat als hij de brug had gebouwd voordat de haan kraaide, dan zou het meisje haar ziel aan hem geven.

Ondanks dat de trucjes van de duivel ervoor zorgden dat de brug zou verrijzen in één nachtnet voor de dageraad plaatste het meisje een olielamp voor de haan, die, denkend dat het al dag was, kraaide. De duivel liet het werk onafgemaakt (er ontbrak slechts een steen), verloor de weddenschap en moest vluchten naar de hel zonder zijn plan te voltooien.

Net als de bruggen de la Sierra en del Diablo hebben middeleeuwse bruggen meestal maar een boog, maar van behoorlijke dagmaat en hoogte, wat ze een rank en fraai silhouet geeft.

De Puente del Diablo bestaat uit een grote, centrale, halve cirkelvormige boog, gestut door de rotsen aan beide kanten. Aan de zijkanten, elke kant een kleine boog, die als overloop dienst doen.

Verder stroomopwaarts komt u bij de Puente de la Sierra, u kunt de auto achterlaten in een kleine verwijding aan het eind van een lange tunnel en dan amper 100 meter lopen. 

De bronnen van Somontano beantwoorden aan een model dat in de 16e eeuw ontstond en zo effectief bleek te zijn dat het gedurende de honderden jaren daarna, zonder veel variaties, gebruikt werd tot aan de 19e eeuw.

De bronnen zijn zo gebouwd zij geschikt zijn voor verschillende voorzieningen zoals een bevoorrading plek en een was- en drenkplaats. Soms werd het water opgestuwd om er de molens en fabricages mee te voorzien. Een reeks gleuven diende als irrigatiesysteem om de dichtstbijzijnde moestuinen te kunnen bewateren.

In het gebied van de boomgaarden vindt u Fuente del Lavadero. Het is de belangrijkste waterbron van die omgeving, want haar watermassa is meer dan 60 liter per seconde. Het hele jaar heeft het water een temperatuur van 15 á 16 graden °C.

Het water, dat in de openlucht komt via een uit de rotsen gehouwen tunnel van zo’n 35 meter, bevloeit de boomgaarden van de omgeving en via een half ondergronds bevloeiingskanaal del Regalo genoemd, voorziet het ook de olijf- en fruitboomgaarden en wijngaarden.

Deze bron, gedateerd met een inscriptie uit 1735, is de grootste van heel Somontano. Naast lijstwerken pilasters, kapitelen met rozetten, akanten en voluten, heeft het ook 12 leeuwenhoofden, waar het water uit stroomt. Uit dit alles blijkt de goede kennis van het classicisme van de maker.

De voortreffelijke decoratie en structuur duiden niet op een traditionele bron, maar op een ontwikkeld model, dat in de steden en dorpen een symbolische en decoratieve rol speelde. Het vertegenwoordigt op passende wijze de trots van een hele gemeenschap en het gemeentelijk gezag dat, omdat ze het schild draagt van hun onderdanen, de goedheid van het water en welvaart aan hun bewoners had gebracht. 

De bouw van het stuwmeer en de dam (1969) markeren een belangrijke verandering in de manier van leven en het landschap van El Grado.

Het stuwmeer heeft een oppervlakte van 1273 ha. en stuwt 400 hm3 water op. Het stuwmeer maakt deel uit van het irrigatiesysteem van Hoog-Aragón, aangezien hier het kanaal van de rivier de Cinca ontstaat. Ook wordt het stuwmeer gebruikt voor de opwekking van hydro-elektriciteit.

Vanaf de dam heeft u een perfect uitzicht over het stuwmeer en het heiligdom van Torreciudad en de Pyreneeën-gebergte dat op de achtergrond ligt. Recht tegenover het stuwmeer bevindt zich het ravijn van de rivier de Cinca dat gekenmerkt wordt door oevervegetatie.

La presa ofrece visitas guiadas bajo cita previa:

Mail: [email protected]

Teléfono: 976 711 045