Volgens de overlevering stond er in de 10^e eeuw op deze 673 meter hoge plaats een kasteel. Al heel vroeger werd er de afbeelding van de Maagd Maria vereerd, die in een amandelboom aan dominee Balandrán verscheen.

Het hele kloostercomplex bestaat uit gebouwen in verschillende stijlen uit verschillende periodes. De oudste delen, eind 13e eeuw, zijn de kloostergang en de kerk.

De middeleeuwse kerk werd bovenop een prominente heuvel gebouwd met stenen uit de steengroeve van Pueyo. Het oudste deel van de kerk is het schip, verdeeld in vijf secties die worden gescheiden door dikke puntvormige bogen met een vierkant profiel. De toppen van de gewelven, de zogenaamde sluitstenen, zijn versierd met de strepen van de vlag van Aragón, het wapen van de stad Barbastro of de amandelboom waarop het beeld van de Maagd verscheen.

Een groot metalen hek scheidt het schip van het koor van de kerk. Dit van oorsprong rechte hek werd in de 17e eeuw door een vijf delen tellende, meerhoekige versie vervangen. De ruimte werd overspannen met een halfronde koepel, steunend op pendentieven. Op deze driehoekige overgangsstukken zijn de wapenschilden van bisschop Alonso de Requeséns te zien, de geldschieter van de verbouwing. Er zijn nog slechts resten te zien van de schilderingen waarmee Diego Gutiérrez de kerk in 1786 decoreerde.

In een klein bijgebouw van de kerk bevindt zich de gotische graftombe van Sint-Balandrán, een zeer lange man. De traditie wil dat de huwbare jonge vrouwen van Barbastro in staat moeten zijn om met uitgestrekte armen de gehele lengte van de tombe te bedekken voor ze een huwelijk ambiëren. 

 

• 
• 
• 
• 
• 
• 

 

Op het hoogste punt van het dorp richt zich een eenzame rots op, die “het zwaard” genoemd wordt, omdat het deze vorm heeft. De legende gaat dat een gespleten kruis op de rots de zuidelijke grens van het oude Koninkrijk Sobrabe aangaf, dat verder strekte dan de Sierra de Arbe, Sobre Arbe. Naast het kruis kunt u nog de overblijfselen zien van het oude kasteel, dat eerst islamitisch was en na de strijd van 1094, definitief christelijk.

De kleine romaanse kerk die de voorganger was van de huidige kerk, moet in de ogen van de mensen in de 16^e eeuw een oud, somber en duister gebouw geweest zijn. Door de verandering van smaak en vanwege de te kleine afmetingen voor een groeiende en voortvarende bevolking, liet de gemeenteraad een enorme kerk bouwen.

In de laatste decennia van de 16^e eeuw kon men zien hoe de kerk verrees volgens de principes van de gotische architectuur van die tijd. 

 

• 
• 
• 

 

Oorspronkelijk ging het om een kerk die vooral functioneel was en die overeenstemde met een van de populairste ontwerpen van de religieuze architectuur van dat tijdperk: een enkele beuk die ruimte geeft tot kapellen die ingebouwd zijn tussen de steunberen. Doordat de beuk geen kolommen of pilaren had, was er een perfect uitzicht op de prediker en kon hij goed gehoord worden.

Het was een bouwwerk van grote dimensies, maar gebouwd met bescheiden materialen zoals leem, baksteen of gips.

Bijna niets van de oude vertrekken zoals de kloostergang, cellen, slaapkamers en eetzalen, is overgebleven. Slechts op het plein Plaza de San Antonio is de bouw herkenbaar van de oude kloostergang en het traject waarlangs haar muren liepen, waarin nog steeds het regelmatige patroon van de kleine celramen waar te nemen is.  Tegenwoordig zijn ze getransformeerd tot privéhuizen.

De buitenkant van de middeleeuwse kerk werd in de 16^e en 17^e eeuw, in twee elkaar opvolgende fasen, verbouwd. Het ruime schip werd bedekt met kruisribgewelven die gemaakt waren van baksteen. De ribben werden van gips gemaakt, de gewelven werden gepolijst en zoals gewoon is in dit soort kerk werd één muur bruingrijs  geschilderd om een paramentenmuur te imiteren.

De oude kapel van de familie Claramunt, die op de hoofdplaats staat, dient vandaag de dag als sacristie. Rafael Pertús, renaissanceschilder uit Zaragoza, versierde de kapel aan het begin van de 17^e eeuw. De muurschildering werd afgemaakt met een mooie rand, van tegels die waarschijnlijk afkomstig waren van de pottenbakkers uit Muel.

Via een trap daalt u af naar een gewelfde crypte. Over de hele omtrek van de crypte is er een bank. Deze is verdeeld in vijftien erestoelen die in het steen zijn gehakt. Op deze bank werden de lichamen van de overledenen geplaatst; de muren van de crypte dienden als rugleuning voor de lichamen.

Enige tijd na de bouw van de crypte moet er aan getwijfeld zijn of dit systeem wel zo geschikt was om mensen te begraven, uit hygiënisch oogpunt bezien. Daarom werden de armen van sommige erestoelen verlaagd om zo houten kisten op de bank te kunnen plaatsen.

Vlak bij de hoofdplaats staat een kleine kapel bedekt door kruisribgewelven met een prachtig ontwerp. Ze is gewijd aan Ceferino Giménez Malla, «el Pelé». Deze zigeuner was niet alleen een oprechte muilezelhandelaar en wijze analfabeet, maar hij leerde kinderen ook te bidden en vogels, bloemen en mieren te respecteren. Ook gaf hij ze in die tijden waarin grote armoede heerste, brood en chocolade als vieruurtje. Toen de Spaanse Burgeroorlog volop aan de gang was, werd hij gearresteerd en gefusilleerd met een rozenkrans in zijn hand. Paus Johannes Paulus II verklaarde hem zalig in het jaar 1997. Het beeldhouwwerk van de heilige is een kunstwerk van de kunstenaar Juan de Ávalos.

 

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

 

Met de bouw van deze onvoltooide romaanse kerk is in de eerste jaren van de 12^e eeuw begonnen. Het ontwerp was dat van een grote kerk met drie apsissen en drie beuken bedekt met tongewelven. Maar de werken werden stopgezet en niet hervat tot het einde van de 12^e eeuw. De beuken werden vervolgens haastig afgemaakt met nog één extra deel dat afgedekt werd met een tongewelf.

In de eerste decennia van de 13^e eeuw bestond het decanaat van Santa María van Berbegal uit 19 parochies. In overeenstemming met deze nieuwe status wilde men de kerk vervolgens verfraaien met een toren voorportaal. Je kunt de sporen van de metselaars die hier werkten in het steen gegraveerd zien.

In dezelfde tijd dat de toren werd gebouwd, werd er ook een frontaal gekocht ter decoratie van het hoofdaltaar, waar de belangrijkste liturgische plechtigheden plaatsvonden. Dat was minder duur dan het met muurschilderingen versieren van de hele kerk, omdat in dit geval slechts het werk naar de kerk gebracht hoefde te worden, en niet de kunstenaars.

Deze geschilderde kunststukken imiteerden de weelderige stukken van goud, edelstenen en emaille, die de belangrijkste religieuze centra in het westen van het romaanse Europa bezaten. Deze beschilderde frontalen komen in de rest van Europa nauwelijks voor, de meesten komen uit de kleine dorpen van Aragon en Catalonië, ver weg van de bedevaarts- en handelsroutes.

Dat Berbegal juridisch afhankelijk was van het bisdom van Lérida, op het moment dat verschillende bisschoppen een museum opzetten over dit bisdom, heeft er voor gezorgd dat dit prachtige, unieke en uitzonderlijke stuk zich tot op de dag van vandaag niet bij zijn rechtmatige eigenaren bevindt. 

 

• 
• 
• 
• 
•