Eén van de elementen uit het erfgoed van Somontano die bijdragen aan het eigen karakter van de streek zijn de gelijksoortige waterbronnen die in de hele streek voorkomen.

De basis van al deze bronnen is een ontwerp dat ontstond gedurende de 16^e eeuw, een tijdperk waarin het door nieuwe technieken, de vaardigheid van de meester loodgieters en het economische welzijn, mogelijk was om deze waardevolle vloeistof dichter bij de mensen te brengen.

Dit simpele ontwerp, dat tot het begin van de 19^e eeuw gebruikt werd, bestaat uit een vierkanten onderstel, bedekt door een simpele kroonlijst. Op dit onderstel is een geboogde muur gebouwd waaruit pijpen steken die in het water voorzien.

Deze bron staat bekend onder de naam Labanera. Ze valt op vanwege haar forse omvang, de uitmuntende kwaliteit van de bewerking in het steen en de stenen trap. Dit laatste element geeft het geheel een monumentaal voorkomen.

Naast de bron staan de wasbakken die uitgehold zijn in het zandsteen.

Ze zijn bekend als Moorse wasbakken, omdat in het onderbewuste van de voorvaderen van de huidige Spanjaarden alles waarvan de herkomst niet meer bekend is alleen afkomstig kon zijn uit het “tijdperk van de Moren”.

Sommige plekken met water, zoals deze bronnen en wasbakken, worden bewoond door prachtige vrouwen die in deze streek “moras” (Moorse vrouwen) of “lavanderas” (wasvrouwen) worden genoemd.

In het maanlicht kammen zij hun lange blonde haren met olie van de jeneverbes, terwijl hun ontbloot bovenlijf en dansende voeten nat worden van de ochtenddauw.

Ze zijn erg verlegen, waardoor ze zich niet snel laten zien. Normaal gesproken is alleen hun witgoed zichtbaar dat te drogen is gehangen op de struiken of tussen de bomen. Maar als iemand met een schoon geweten het geluk heeft ooit een van hun kledingstukken te bemachtigen, zal die persoon voor altijd gelukkig en rijk zijn. Er wordt ook beweerd dat deze kledingstukken de betovering van heksen ongedaan kunnen maken...

Deze fantastische geesten die met de natuur en het water te maken hebben, hebben een connectie met eeuwenoude tijdperken en Griekse mythen, zoals die van de waternimfen en de nimfen van de fonteinen en waterbronnen.